Gắn Kết & Phát Triển Đội Ngũ Thông Qua Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play®

Trong thời đại đổi mới không ngừng, các tổ chức ngày càng nhận ra rằng tài sản quan trọng nhất chính là con người. Một đội ngũ gắn kết, có tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề linh hoạt sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, làm thế nào để phát huy tối đa tiềm năng của từng cá nhân, đồng thời tạo ra môi trường cộng tác hiệu quả? Câu trả lời đang dần được định hình thông qua Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® – một công cụ độc đáo, sáng tạo và đầy cảm hứng đến từ thương hiệu LEGO.

Tư Duy Mô Phỏng – Một Bước Tiến Trong Phát Triển Kỹ Năng

Trước khi đi sâu vào LEGO® Serious Play®, cần hiểu rõ nền tảng của phương pháp này chính là “tư duy mô phỏng” – phương pháp dùng hình ảnh trực quan và các mô hình để biểu đạt ý tưởng, cảm xúc, chiến lược và giải pháp. Trong khi các cuộc họp truyền thống thường bị chi phối bởi sự e dè, thiếu minh bạch hoặc vai trò lãnh đạo quá áp đảo, tư duy mô phỏng tạo ra một sân chơi công bằng, nơi mọi người đều có tiếng nói.

Thông qua việc sử dụng các mô hình vật lý – cụ thể là các mảnh LEGO – phương pháp LEGO® Serious Play® không chỉ giúp người tham gia diễn đạt suy nghĩ của mình một cách rõ ràng hơn mà còn khuyến khích sự tương tác sâu sắc, kích thích sự sáng tạo và kết nối ý nghĩa giữa các thành viên trong nhóm.

LEGO® Serious Play® Là Gì?

Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® là một mô hình huấn luyện và khai vấn (coaching & facilitation) dựa trên lý thuyết xây dựng tri thức qua tay (constructionism), lý thuyết dòng chảy (flow) của Mihaly Csikszentmihalyi và các nguyên lý về hành vi tổ chức. Phương pháp này được phát triển bởi tập đoàn LEGO vào cuối những năm 1990 và ngày nay được ứng dụng rộng rãi trong quản trị, giáo dục, phát triển lãnh đạo, giải quyết vấn đề và xây dựng đội ngũ.

Khác với hình thức chơi thông thường, LEGO® Serious Play® là một phương pháp đã được chuẩn hóa. Người tham gia sẽ được hướng dẫn tạo ra mô hình bằng LEGO để phản ánh tư duy, cảm xúc hoặc phản ứng đối với những câu hỏi phức tạp. Từ đó, họ cùng thảo luận, phân tích và chia sẻ một cách sâu sắc hơn, qua đó tăng cường sự thấu hiểu lẫn nhau và khả năng giải quyết vấn đề.

Lợi Ích Của LEGO® Serious Play® Trong Gắn Kết Đội Ngũ

Một trong những ứng dụng phổ biến nhất của Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® là trong hoạt động xây dựng và phát triển đội nhóm. Phương pháp này mang lại nhiều giá trị vượt trội:

Tăng Tính Gắn Kết Giữa Các Thành Viên

Khi cùng nhau xây dựng mô hình và chia sẻ quan điểm, các thành viên trong nhóm có cơ hội thấu hiểu những góc nhìn khác biệt. Sự thấu cảm và lắng nghe trở nên tự nhiên và tích cực hơn. Từ đó, tinh thần đoàn kết được củng cố, niềm tin được xây dựng, và mối quan hệ giữa các cá nhân trong đội được cải thiện rõ rệt.

Giải Quyết Vấn Đề Phức Tạp Một Cách Sáng Tạo

Trong môi trường làm việc ngày càng biến động, các vấn đề trở nên phức tạp và đa chiều. Việc sử dụng LEGO® để mô phỏng và phân tích giúp các nhóm có thể trực quan hóa vấn đề, đồng thời tạo điều kiện để nảy sinh nhiều giải pháp sáng tạo mà trong các cuộc họp truyền thống có thể bị bỏ qua.

Cân Bằng Tiếng Nói Giữa Các Thành Viên

Một thực tế trong doanh nghiệp là không phải ai cũng sẵn sàng bày tỏ quan điểm. Một số người có thể e ngại, thiếu tự tin hoặc không muốn mạo hiểm. LEGO® Serious Play® tạo ra một môi trường an toàn, nơi ai cũng “nói” bằng mô hình của mình. Điều này khuyến khích sự tham gia toàn diện và cân bằng tiếng nói trong nhóm.

Xây Dựng Chiến Lược Dựa Trên Sự Đồng Thuận

Thay vì những chiến lược đến từ “trên xuống” (top-down), phương pháp LEGO® Serious Play® cho phép tổ chức xây dựng kế hoạch dựa trên sự đồng thuận. Mọi người được tham gia vào quá trình xác định mục tiêu, định hướng và giá trị cốt lõi. Điều này làm tăng tính cam kết và trách nhiệm của từng cá nhân trong quá trình thực hiện.

Ứng Dụng LEGO® Serious Play® Trong Doanh Nghiệp

Các tổ chức trên toàn thế giới đã và đang sử dụng phương pháp này để cải thiện hoạt động nội bộ. Một số tình huống tiêu biểu có thể áp dụng Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® bao gồm:

• Xây dựng tầm nhìn, sứ mệnh và giá trị doanh nghiệp

• Tái cấu trúc đội nhóm hoặc tổ chức

• Giải quyết xung đột nội bộ

• Tăng cường giao tiếp liên phòng ban

• Phát triển lãnh đạo và năng lực cá nhân

• Đào tạo kỹ năng làm việc nhóm và ra quyết định

LEGO® Serious Play® không giới hạn bởi ngành nghề hay quy mô doanh nghiệp. Dù là một startup công nghệ hay một tập đoàn đa quốc gia, tổ chức đều có thể tận dụng phương pháp này để làm mới tư duy và nâng cao hiệu suất hoạt động.

Vì Sao LEGO® Serious Play® Hiệu Quả?

Sở dĩ phương pháp này có hiệu quả vượt trội là bởi nó đánh vào ba yếu tố quan trọng trong việc học tập và phát triển cá nhân: trí óc, cảm xúc và hành vi. Khi “tay làm – đầu nghĩ – tim cảm”, con người học nhanh hơn, nhớ lâu hơn và sẵn sàng hành động hơn.

Ngoài ra, việc trực tiếp sử dụng mô hình LEGO giúp não bộ hoạt động mạnh mẽ ở cả hai bán cầu. Bán cầu trái phân tích logic, còn bán cầu phải xử lý sáng tạo – tạo nên một sự cân bằng hiếm có trong tư duy giải quyết vấn đề.

Các Bước Triển Khai Workshop LEGO® Serious Play®

Một buổi workshop áp dụng Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® thường được thiết kế theo một quy trình chặt chẽ và có sự hướng dẫn của người điều phối chuyên nghiệp (facilitator). Các bước chính thường bao gồm:

1. Khởi Động – Làm Quen Với LEGO®

Mỗi người tham gia sẽ được phát một bộ LEGO tiêu chuẩn, sau đó thực hiện một số bài tập khởi động đơn giản để làm quen với việc tạo hình và mô phỏng tư duy bằng khối gạch LEGO. Mục tiêu của bước này là giúp người tham gia thoải mái, sáng tạo và tự tin hơn trong việc biểu đạt ý tưởng.

2. Xây Dựng Mô Hình Cá Nhân

Facilitator sẽ đưa ra một câu hỏi hoặc chủ đề có chiều sâu như: “Điều gì làm bạn cảm thấy tự hào nhất khi làm việc tại đây?” hoặc “Hình ảnh lý tưởng về một đội ngũ hiệu quả là gì?”. Người tham gia dùng LEGO để xây dựng mô hình đại diện cho câu trả lời của họ.

3. Chia Sẻ Và Diễn Giải

Mỗi thành viên sẽ trình bày mô hình của mình trước nhóm. Đây là giai đoạn đặc biệt quan trọng trong Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play®, bởi việc giải thích mô hình không chỉ giúp người khác hiểu ý nghĩa mà còn giúp chính người xây dựng làm rõ tư duy của bản thân.

4. Xây Dựng Mô Hình Chung

Cả nhóm cùng làm việc để kết hợp các mô hình cá nhân thành một mô hình tổng thể phản ánh sự đồng thuận về một giá trị chung, chiến lược chung hoặc hình ảnh lý tưởng về đội ngũ. Quá trình này đòi hỏi sự lắng nghe, thống nhất và sáng tạo từ tất cả các thành viên.

5. Học Hỏi Và Rút Kinh Nghiệm

Kết thúc workshop, người tham gia cùng nhìn lại những gì đã diễn ra, chia sẻ cảm nhận, rút ra bài học và đề xuất hành động cụ thể sau buổi trải nghiệm. Đây là bước giúp gắn kết tư duy mô phỏng vào thực tế tổ chức.

Những Lưu Ý Khi Áp Dụng LEGO® Serious Play®

Để đảm bảo buổi workshop diễn ra hiệu quả, cần lưu ý một số điểm quan trọng:

• Không đánh giá mô hình của người khác: Mỗi mô hình đều mang một giá trị riêng và phản ánh thế giới quan cá nhân. Việc đánh giá có thể khiến người tham gia thu mình và mất động lực chia sẻ.

• Người hướng dẫn cần được đào tạo bài bản: Facilitator đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn dắt, giữ nhịp độ và đảm bảo tính hiệu quả của toàn bộ buổi làm việc.

• Thời gian và không gian cần linh hoạt, thoải mái: LEGO® Serious Play® yêu cầu sự tập trung và sáng tạo, do đó không gian tổ chức cần yên tĩnh, thoáng đãng, đủ thời lượng (từ 2 giờ đến 1 ngày) để đào sâu các vấn đề.

• Mở lòng và trung thực: Giá trị của phương pháp chỉ thực sự phát huy khi người tham gia sẵn sàng cởi mở, chia sẻ quan điểm cá nhân một cách chân thật và lắng nghe nhau tích cực.

Xu Hướng Toàn Cầu Trong Phát Triển Nhân Sự

Ngày nay, khi các phương pháp quản lý và phát triển con người truyền thống dần bộc lộ hạn chế, các tổ chức tiên phong đang chuyển sang những mô hình tương tác mới – mà Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® là một đại diện tiêu biểu.

Nhiều tập đoàn hàng đầu như Google, Coca-Cola, NASA, Toyota… đã áp dụng phương pháp này trong việc xây dựng chiến lược, cải thiện văn hóa doanh nghiệp và phát triển đội ngũ. Tại châu Á và Việt Nam, số lượng các tổ chức sử dụng LEGO® Serious Play® ngày càng tăng, đặc biệt trong các lĩnh vực đào tạo, công nghệ, marketing và phát triển sản phẩm.

Đây không chỉ là một xu hướng nhất thời mà là bước tiến mang tính đổi mới trong cách tổ chức nhìn nhận, khai phá và phát triển con người.

Kết Luận: Tư Duy Bằng Tay – Kết Nối Bằng Trái Tim

Trong thế giới phức tạp và biến đổi nhanh chóng ngày nay, không có công thức cố định nào cho sự thành công của tổ chức. Tuy nhiên, có một điều chắc chắn: những tổ chức biết cách phát huy trí tuệ tập thể, khơi dậy khả năng sáng tạo và tạo dựng môi trường làm việc tích cực sẽ luôn có lợi thế cạnh tranh bền vững.

Phương Pháp Tư Duy Mô Phỏng LEGO® Serious Play® không chỉ là một công cụ đào tạo, mà còn là một hành trình chuyển hóa nhận thức – từ tư duy cá nhân đến tư duy đội nhóm, từ xung đột đến thấu hiểu, từ chia rẽ đến kết nối. Và hơn hết, đây là một trải nghiệm đầy cảm xúc, mang tính nhân văn sâu sắc, giúp con người chạm vào điều cốt lõi nhất: sự đồng cảm và niềm tin.

Nếu bạn đang tìm kiếm một phương pháp mới để thúc đẩy hiệu suất, xây dựng văn hóa đội ngũ và khơi gợi tinh thần sáng tạo trong tổ chức, LEGO® Serious Play® chính là câu trả lời đáng để thử.