Cách Áp dụng LEGO® Serious Play® để giải quyết vấn đề trong doanh nghiệp

Giới thiệu về LEGO® Serious Play®

LEGO® Serious Play® là một phương pháp tư duy sáng tạo được phát triển bởi Tập đoàn LEGO, dựa trên lý thuyết học qua hành động (experiential learning) và tư duy bằng tay (hand-mind thinking). Khác với cách tiếp cận truyền thống, phương pháp này sử dụng các mảnh ghép LEGO như một công cụ giao tiếp để giúp người tham gia thể hiện suy nghĩ, cảm xúc và quan điểm của mình một cách trực quan và sinh động.

Ra đời vào cuối những năm 1990, LEGO® Serious Play® được thiết kế nhằm giúp các nhà quản lý, lãnh đạo và nhóm làm việc trong doanh nghiệp đối diện và giải quyết những vấn đề phức tạp, mơ hồ một cách hiệu quả. Qua đó, giúp thúc đẩy tư duy chiến lược, đổi mới sáng tạo và tăng cường sự đồng thuận trong nội bộ tổ chức.

Lợi ích khi áp dụng LEGO® Serious Play® trong doanh nghiệp

Thúc đẩy tư duy sáng tạo và đa chiều

Khi áp dụng LEGO® Serious Play®, người tham gia không bị bó buộc vào các biểu đồ, bảng tính hay slide trình chiếu khô khan. Thay vào đó, họ được khuyến khích sử dụng tay để xây dựng mô hình phản ánh suy nghĩ bên trong. Việc này kích hoạt cả hai bán cầu não, giúp tư duy trở nên linh hoạt, sáng tạo và dễ dàng kết nối các ý tưởng tưởng chừng không liên quan.

Tăng khả năng lắng nghe và đồng cảm

Một trong những nguyên tắc quan trọng của phương pháp này là “mọi người đều có tiếng nói”. Thay vì chỉ một vài cá nhân thống trị cuộc họp, tất cả các thành viên đều được khuyến khích chia sẻ mô hình và câu chuyện của mình. Điều này tạo nên môi trường lắng nghe sâu, giúp các thành viên hiểu nhau hơn và xây dựng sự đồng cảm trong đội nhóm.

Định hình rõ ràng các vấn đề phức tạp

Những vấn đề chiến lược trong doanh nghiệp thường khó định hình bằng lời nói hay văn bản. Khi áp dụng LEGO® Serious Play®, các khái niệm trừu tượng sẽ được cụ thể hóa bằng mô hình LEGO, từ đó dễ phân tích, đánh giá và tìm ra giải pháp phù hợp. Đây là điểm vượt trội so với các phương pháp động não truyền thống.

Tăng tính tương tác và gắn kết đội nhóm

LEGO® Serious Play® không chỉ là một công cụ tư duy, mà còn là một hoạt động nhóm hấp dẫn, tạo ra sự gắn kết giữa các thành viên. Qua mỗi phiên làm việc, sự kết nối, tin tưởng và tinh thần làm việc nhóm sẽ được nâng cao rõ rệt.

Các bước áp dụng LEGO® Serious Play® để giải quyết vấn đề

Bước 1: Xác định vấn đề cần giải quyết

Trước khi triển khai, người điều phối cần xác định rõ chủ đề hoặc vấn đề mà doanh nghiệp đang đối mặt. Đó có thể là: cải thiện quy trình làm việc, đổi mới sản phẩm, nâng cao trải nghiệm khách hàng hoặc xây dựng chiến lược phát triển dài hạn. Việc xác định mục tiêu rõ ràng sẽ giúp phiên LEGO® Serious Play® đi đúng hướng và đạt hiệu quả tối ưu.

Bước 2: Lên kế hoạch và chuẩn bị buổi workshop

Một buổi workshop thành công cần có kế hoạch chi tiết, bao gồm:

• Lịch trình rõ ràng: thời gian, nội dung từng phần

• Không gian làm việc phù hợp: đủ rộng, sáng sủa, có bàn làm việc nhóm

• Bộ LEGO® phù hợp: sử dụng bộ chính thức của LEGO® Serious Play® hoặc lựa chọn các mảnh đa dạng, nhiều hình dạng, màu sắc để kích thích sáng tạo

Ngoài ra, việc chọn người điều phối (facilitator) có kinh nghiệm cũng đóng vai trò then chốt, giúp dẫn dắt buổi làm việc diễn ra suôn sẻ.

Bước 3: Xây dựng mô hình cá nhân

Mỗi thành viên sẽ sử dụng các mảnh LEGO để tạo ra mô hình đại diện cho suy nghĩ hoặc quan điểm của mình về vấn đề đang được thảo luận. Việc xây dựng mô hình cá nhân giúp mỗi người tự khám phá góc nhìn của bản thân và chuẩn bị sẵn sàng để chia sẻ với nhóm.

Bước 4: Chia sẻ và lắng nghe

Người tham gia sẽ lần lượt trình bày ý nghĩa đằng sau mô hình của mình. Cả nhóm lắng nghe mà không phán xét, không ngắt lời. Đây là thời điểm các câu chuyện, quan điểm và cảm xúc được đưa ra một cách cởi mở nhất, tạo nên nền tảng cho sự hiểu biết lẫn nhau và sự đồng thuận.

Bước 5: Tạo mô hình nhóm

Sau khi lắng nghe từng cá nhân, nhóm sẽ cùng nhau xây dựng một mô hình tổng hợp, đại diện cho sự đồng thuận về bản chất của vấn đề. Mô hình nhóm phản ánh tập thể và trở thành công cụ để toàn đội cùng nhìn nhận, phân tích và đề xuất hướng giải quyết.

Bước 6: Xây dựng kịch bản và tìm giải pháp

Từ mô hình nhóm, các kịch bản có thể xảy ra sẽ được hình thành, ví dụ như: nếu tiếp tục duy trì chiến lược hiện tại thì điều gì sẽ xảy ra, nếu thay đổi cách tiếp cận thì doanh nghiệp sẽ đối mặt với thách thức gì. Từ đây, các giải pháp cụ thể sẽ được đề xuất và đánh giá dựa trên mô hình trực quan.

Những tình huống doanh nghiệp nên áp dụng LEGO® Serious Play®

Không phải lúc nào cũng cần đến LEGO® Serious Play®, nhưng trong một số trường hợp cụ thể, phương pháp này mang lại hiệu quả vượt trội:

Xây dựng chiến lược và tầm nhìn dài hạn

Khi doanh nghiệp đang ở giai đoạn chuyển đổi hoặc cần tái định hình chiến lược phát triển, việc áp dụng LEGO® Serious Play® giúp đội ngũ lãnh đạo tư duy đa chiều, dự đoán kịch bản tương lai và tìm ra lối đi chung thông qua mô hình hóa.

Tăng cường sự gắn kết giữa các phòng ban

Trong những tổ chức có cấu trúc phức tạp, các bộ phận thường hoạt động rời rạc hoặc thiếu sự phối hợp. Một workshop LEGO® Serious Play® có thể giúp phá bỏ rào cản giao tiếp, xây dựng lòng tin và tạo ra nền tảng hợp tác hiệu quả hơn.

Giải quyết xung đột nội bộ

Xung đột giữa các cá nhân hoặc nhóm thường khó giải quyết bằng lời nói thông thường. Khi áp dụng LEGO® Serious Play®, các bên có thể giãi bày suy nghĩ một cách ẩn dụ qua mô hình, giúp giảm bớt căng thẳng và dễ đạt được sự cảm thông.

Khai phá tiềm năng sáng tạo

Trong môi trường làm việc yêu cầu sáng tạo cao như marketing, thiết kế, R&D, LEGO® Serious Play® được xem là công cụ hữu hiệu để kích thích ý tưởng mới. Việc tư duy bằng tay giúp khơi gợi những cách nhìn chưa từng nghĩ đến.

Đào tạo và phát triển lãnh đạo

Phương pháp này giúp các nhà lãnh đạo luyện tập kỹ năng tư duy chiến lược, ra quyết định trong môi trường phức tạp, cũng như cải thiện khả năng giao tiếp, truyền cảm hứng cho đội ngũ.

Câu chuyện thành công khi áp dụng LEGO® Serious Play®

Nhiều tập đoàn lớn trên thế giới đã áp dụng LEGO® Serious Play® như một phần trong hoạt động chiến lược và văn hóa doanh nghiệp. Một số ví dụ tiêu biểu có thể kể đến như:

Tập đoàn Unilever

Unilever từng tổ chức chuỗi workshop LEGO® Serious Play® để phát triển chiến lược truyền thông nội bộ tại thị trường châu Á. Kết quả thu được là các mô hình phản ánh sâu sắc sự khác biệt văn hóa giữa các quốc gia, từ đó tạo nên một chiến lược truyền thông linh hoạt, phù hợp và hiệu quả.

IBM

IBM từng sử dụng LEGO® Serious Play® để tái cấu trúc đội ngũ kỹ sư phần mềm. Qua các mô hình xây dựng, họ đã xác định rõ ràng những điểm nghẽn trong quy trình làm việc và xây dựng một mô hình tương tác tối ưu giữa các nhóm phát triển.

Doanh nghiệp SME tại Việt Nam

Một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực giáo dục tại TP.HCM đã tổ chức workshop LEGO® Serious Play® nhằm xác định lại giá trị cốt lõi sau giai đoạn mở rộng nhanh chóng. Sau buổi làm việc, toàn bộ nhân sự đạt được sự đồng thuận về định hướng phát triển, đồng thời gắn kết nội bộ được cải thiện rõ rệt.

Lưu ý khi triển khai LEGO® Serious Play®

Không thay thế hoàn toàn các phương pháp truyền thống

LEGO® Serious Play® là một công cụ bổ trợ mạnh mẽ nhưng không nên được xem là “chìa khóa vạn năng”. Doanh nghiệp cần linh hoạt kết hợp với các công cụ khác như phân tích SWOT, brainstorming hay Design Thinking để tối ưu hiệu quả.

Cần người điều phối có chuyên môn

Việc dẫn dắt một workshop LEGO® Serious Play® không đơn giản. Người điều phối nên được đào tạo bài bản để hiểu rõ cấu trúc phiên làm việc, kỹ thuật đặt câu hỏi mở và quản lý thời gian.

Đảm bảo không gian an toàn tâm lý

Để các thành viên sẵn sàng chia sẻ mô hình và suy nghĩ cá nhân, doanh nghiệp cần tạo ra không gian không phán xét, khuyến khích sự tôn trọng và lắng nghe lẫn nhau.

Theo dõi và hành động sau workshop

Một trong những sai lầm phổ biến là coi workshop chỉ như một hoạt động trải nghiệm. Doanh nghiệp cần tổng hợp kết quả, rút ra kết luận cụ thể và có kế hoạch hành động để chuyển hóa thành kết quả thực tiễn.

Kết luận: Vì sao nên áp dụng LEGO® Serious Play® trong doanh nghiệp?

Trong bối cảnh kinh doanh biến động và nhiều thách thức như hiện nay, những công cụ truyền thống không còn đủ sức đáp ứng nhu cầu đổi mới liên tục. Việc áp dụng LEGO® Serious Play® không chỉ là một cách để giải quyết vấn đề, mà còn là nền tảng để xây dựng văn hóa doanh nghiệp sáng tạo, gắn kết và hướng tới tương lai.

LEGO® Serious Play® giúp mọi người trong tổ chức tham gia sâu vào quá trình tư duy, cảm nhận giá trị của mình và của đồng đội, từ đó tạo nên sức mạnh tập thể bền vững. Đó là lý do ngày càng nhiều doanh nghiệp lựa chọn phương pháp này như một phần không thể thiếu trong hành trình phát triển.

Hãy thử tổ chức một buổi workshop áp dụng LEGO® Serious Play® ngay tại doanh nghiệp của bạn và cảm nhận sự khác biệt!